Có bao giờ cha mẹ tự hỏi:
Những đứa trẻ có hành vi chống đối, không tuân lệnh, hay nóng giận thường bị cha mẹ cho là “hư”, “bướng bỉnh” hoặc “khó dạy”? Nhưng liệu sự thật có phải vậy không, hay đằng sau những hành vi ấy, con đang âm thầm đối mặt với khó khăn tâm lý nào đó mà cha mẹ chưa biết?
Tại Viện Tâm lý Giáo dục BrainCare, các chuyên gia tiếp nhận không ít trường hợp phụ huynh đưa con đến trong trạng thái mệt mỏi và bất lực. Nhiều cha mẹ chia sẻ rằng:
- Con thường xuyên cãi lời, chống đối và không hợp tác với bất kỳ ai, dù là bố mẹ hay cô giáo
- Con dễ nổi nóng, sẵn sàng đánh lại anh, chị hoặc em khi mọi việc không diễn ra theo ý muốn của mình.
Hãy cùng BrainCare nhìn nhận vấn đề này dưới góc độ khoa học tâm lý, cha mẹ nhé!
Hiểu đúng về rối loạn thách thức chống đối (ODD)
- Rối loạn thách thức chống đối (Oppositional Defiant Disorder – ODD) là một dạng rối loạn cảm xúc hành vi thường gặp ở trẻ em và vị thành niên. Trên thực tế, rối loạn thách thức chống đối có thể kéo dài đến độ tuổi trưởng thành.
- Rối loạn này được đặc trưng bởi xu hướng chống đối, cãi lại, không tuân thủ quy tắc, đi kèm với trạng thái cảm xúc dễ cáu giận và bực bội kéo dài.
Theo DSM-V (Sổ tay Chẩn đoán và Thống kê các Rối loạn Tâm thần, Hoa Kỳ phiên bản thứ 5), Rối loạn thách thức chống đối có thể được nhận diện thông qua ba nhóm triệu chứng chính:
Cảm xúc nóng giận, dễ bực bội: Trẻ thường xuyên cáu gắt, dễ nổi giận và khó kiểm soát cảm xúc, đặc biệt khi cảm thấy bị tổn thương, bị ép buộc hoặc không được đáp ứng mong muốn.
Hành vi chống đối và không tuân lệnh: Trẻ hay xung đột với người lớn và bạn bè và thường xuyên từ chối tuân theo luật lệ, quy tắc chung. Bên cạnh đó, trẻ còn có xu hướng đổ lỗi cho người khác về lỗi lầm của mình và khăng khăng làm theo ý muốn cá nhân.
Hành vi gây hấn, làm tổn thương người khác: Trong một số trường hợp, trẻ có thể xuất hiện các hành vi thô bạo như đánh, đẩy, làm đau người khác, gây ảnh hưởng đến sự an toàn của bản thân và những người xung quanh.
Hệ lụy nghiêm trọng nếu không can thiệp ODD kịp thời:
Nếu rối loạn thách thức chống đối không được nhận diện và hỗ trợ kịp thời, những hành vi tưởng chừng chỉ là “bướng bỉnh”, “nóng nảy” khi còn nhỏ có thể âm thầm phát triển thành các vấn đề nghiêm trọng khi trẻ bước vào tuổi vị thành niên và trưởng thành.
- Trước hết, trẻ có nguy cơ cao hình thành các hành vi lệch chuẩn và vi phạm pháp luật. Việc thường xuyên chống đối, không kiểm soát được cơn giận, thiếu khả năng điều chỉnh hành vi khiến trẻ dễ bị cuốn vào các hành vi bạo lực. Điều này giải thích vì sao người gặp phải Rối loạn thách thức chống đối thường vi phạm pháp luật liên quan tới hành hung, bạo lực….
- Không chỉ dừng lại ở khía cạnh pháp lý, Rối loạn thách thức chống đối còn để lại tổn thương sâu sắc trong đời sống quan hệ xã hội. Trẻ gặp nhiều khó khăn trong việc kết giao, duy trì tình bạn hay xây dựng các mối quan hệ lành mạnh. Các em thường phản ứng thái quá trước những lời góp ý hoặc tình huống giao tiếp bình thường, dễ cảm thấy bị xúc phạm, tự ái và tức giận. Điều này khiến trẻ dần trở nên cô lập, xa rời tập thể và thiếu đi sự nâng đỡ tinh thần cần thiết.
- Đáng lo ngại hơn, những trẻ mang Rối loạn thách thức chống đối kéo dài có nguy cơ tiến triển thành các rối loạn tâm lý nặng hơn như rối loạn nhân cách chống đối xã hội hoặc các vấn đề cảm xúc như trầm cảm, lo âu khi bước vào tuổi trưởng thành.
Khám sức khỏe tâm thần tại BrainCare
Chúng tôi có đội ngũ chuyên gia tâm lý, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm đánh giá, tham vấn, trị liệu, chẩn đoán uy tín, mang đến lợi ích cho khách hàng.
BrainCare hướng tới trở thành một trong những đơn vị dẫn đầu về lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ tinh thần tại Việt Nam, làm thay đổi thói quen và nhận thức của người Việt Nam trong việc chú trọng sức khoẻ tinh thần và tìm kiếm sự trợ giúp khi cần thiết. BrainCare “Vì cộng đồng hạnh phúc từng phút giây”.
Tin tức
Đăng ký tư vấn
Chúng tôi luôn sẵn lòng lắng nghe bạn, hãy sẻ chia với chúng tôi nhé!
