Bạn có sửng sốt khi biết rằng 85% phụ nữ gặp tình trạng rối loạn tâm lý sau sinh. Trong đó 20-25% gặp vấn đề rối loạn tâm lý trầm trọng gọi là Trầm cảm sau sinh. Trong số đó thì có đến 41,5 % có ý định tự tử. Phụ nữ sau sinh là đối tượng phải được sự chăm sóc đặc biệt của gia đình, xã hội. Nhưng đáng tiếc là căn bệnh trầm cảm sau sinh mà phụ nữ gặp phải vẫn còn chưa được nhìn nhận đúng đắn, thậm chí người thân và chính bệnh nhân có thái độ thờ ơ với căn bệnh này, chưa hiểu về căn bệnh này. Thực chất nó không đơn giản như nhiều người nghĩ là sẽ tự khỏi. Bởi nếu bệnh kéo dài không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến rối loạn trầm trọng hay chứng bệnh loạn thần.
Bệnh nhân có thể có những hành vi hoang tưởng, không kiểm soát, thậm chí là tự tử hay giết hại con mình. Vậy đâu là nguyên nhân và phương án điều trị của bệnh này ra sao?
Trầm cảm sau sinh là một rối loạn tâm trạng cực đoan liên quan đến suy nghĩ và cảm xúc của phụ nữ sau sinh. Người bị trầm cảm thường có những cảm giác buồn bã, trống rỗng, mệt mỏi, lo lắng, lo sợ con mình bị hại hay bản thân mình có thể sẽ làm hại em bé. Những cảm giác này có thể từ nhẹ diễn tiến đến nặng. Đôi khi nó phát triển thành hành vi cực đoan gây hại cho chính bản thân người mẹ và con của họ.
Dấu hiệu nhận biết
Triệu chứng về cảm xúc (cảm xúc bị ức chế)
- Khí sắc trầm buồn, có cảm giác buồn bã kéo dài, buồn không rõ nguyên nhân, mức độ buồn chán có thể tăng lên dẫn đến hành vi bạo lực với con trẻ hoặc thậm chí là tự sát.
- Cảm thấy trống rỗng, tuyệt vọng, chán nản.
- Cơ thể mệt mỏi, kiệt sức và thiếu năng lượng.
- Luôn cảm thấy bản thân xấu xí, bất tài, vô dụng, kém hấp dẫn, có cảm giác hối hận và tội lỗi.
- Lo âu, lo lắng quá nhiều, có rất nhiều luồng suy nghĩ đan xen trong đầu nhưng đa phần đều mơ hồ, không rõ ràng.
- Sợ hãi, lo lắng và luôn có cảm giác bản thân làm tổn thương đứa trẻ.
- Sợ bị bỏ rơi, ở 1 mình và sợ phải đi ra bên ngoài.
Dấu hiệu về hành động
- Mất hoặc giảm sự yêu thích, hứng thú và quan tâm với mọi thứ xung quanh – kể với những thói quen, món ăn, hoạt động yêu thích trước đây..
- Cảm giác kiệt sức, nhanh mệt mỏi sau khi làm việc và không muốn thực hiện bất cứ hoạt động nào.
- Ăn uống quá mức hoặc chán ăn.
- Không quan tâm, chăm sóc bản thân.
- Rối loạn giấc ngủ (ngủ ngày, thức đêm, ngủ quá nhiều, mất ngủ, thường xuyên gặp ác mộng,…).
- Ngại gặp gỡ, không muốn tiếp xúc với những người xung quanh.
- Đọc thêm: Người khôn ngoan cảm thấy “tôi ghét bản thân mình”, họ sẽ làm như sau?
Các biểu hiện về suy nghĩ
- Khó khăn khi đưa ra quyết định – ngay cả với những việc đơn giản nhất.
- Nhầm lẫn, giảm trí nhớ.
- Giảm sự tập trung, chú ý khi làm việc nhà, chăm sóc con cái, học tập và làm việc.
- Có ý nghĩ hoặc hành vi tự sát.
- Có ý nghĩ làm tổn thương đứa trẻ và người thân.
Các triệu chứng khác
- Vã mồ hôi
- Hồi hộp
- Đau đầu
- Giảm hứng thú tình dục, thậm chí cảm thấy khó chịu khi bạn đời ôm ấp, gần gũi.
Nguyên nhân
Thay đổi nồng độ hocmon
- Trong những giờ đầu sau sinh nồng độ estrogen và nồng độ progesterone trong cơ thể giảm mạnh đột ngột. Từ đó kéo theo trạng thái trầm cảm.
Rối loạn tâm lý
- Tâm lý lo lắng về chăm con.
- Chưa thể thích nghi với việc có em bé.
Mệt mỏi về thể chất
- Trải qua cơn đau sau sinh,
- Con quấy khóc hằng đêm,
- Chăm con,
- Mất ngủ triền miên.
Yếu tố khách quan
- Thay đổi đột ngột trong cuộc sống.
- Khó khăn về tài chính.
- Sự thay đổi tình cảm của người thân.
- Thất nghiệp.
Yếu tố di truyền, lịch sử mắc bệnh
- Gia đình từng có người mắc bệnh trầm cảm sau sinh.
- Phụ nữ đã từng mắc bệnh trầm cảm.
- Có tiền sử bị trầm cảm sau sinh, nguy cơ bị lặp lại là 50% trong lần tiếp theo.
Biện pháp
Tư vấn tâm lý
- Liệu pháp hành vi nhận thức: Giúp người bệnh nhận ta và nhận thức được hành vi của mình dần dần phục hồi.
- Liệu pháp tương tác giúp mọi người xung quanh hiểu được và hỗ trợ người bệnh điều trị hiệu qủa.
- Giúp người bệnh nhận thức rõ vai trò của bản thân, luôn tin tưởng bản thân.
- Cần kiên trì áp dụng các biện pháp khắc phục trong thời gian dài.
Các biện pháp trị liệu kết hợp
- Thư giãn nhiều hơn.
- Tập thể dục hàng ngày.
- Thực hiện sở thích.
- Tiếp xúc với mọi người.
Cho con bú nhiều hơn
Sử dụng thuốc: Thuốc trầm cảm có tác dụng ức chế não bộ, điều chỉnh tâm trạng.
Các thuốc chống trầm cảm tác động lên các chất dẫn truyền thần kinh, từ đó giúp điều chỉnh tâm trạng người bệnh. Một số thuốc chống trầm cảm thường được sử dụng gồm:
- Thuốc chống trầm cảm 3 vòng.
- Thuốc ức chế tái hấp thu chọn lọc Serotonin.
- Ngoài ra còn các loại thuốc khác được sử dụng trong điều trị trầm cảm sau sinh như Selegiline, Mirtazapine, Benzodiazepine,…
Các thuốc chống trầm cảm có thể gây ra nhiều tác dụng phụ, ảnh hưởng trực tiếp đến mẹ và cả bé thông qua sữa mẹ. Do đó, không được sử dụng thuốc chống trầm cảm bừa bãi, phải tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
Thuốc tránh trầm cảm thường dùng kết hợp với liệu pháp tâm lý và các biện pháp khác. Liệu pháp được dùng nhiều nhất và cho là có hiệu quả nhất với phụ nữ mắc trầm cảm sau sinh là trị liệu tâm lý. Trầm cảm sau sinh sẽ được chữa khoỉ nếu người bệnh được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đúng cách. Nếu phát hiện thấy những biểu hiện nào của mình và cảu người thân sau sinh hãy thăm khám để được đưa ra kết luận chính xác nhất. từ đó sẽ được tư vấn phương án điều trị phù hợp, để bệnh nhân trở lại cuộc sống bình thường. Tránh gây hậu quả nghiêm trọng cho mình và người thân .
Đánh giá và tham vấn tại Braincare
Chúng tôi có đội ngũ chuyên gia tâm lý, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm đánh giá, tham vấn, trị liệu, chẩn đoán uy tín, mang đến lợi ích cho khách hàng.
Braincare hướng tới trở thành một trong những đơn vị dẫn đầu về lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ tinh thần tại Việt Nam, làm thay đổi thói quen và nhận thức của người Việt Nam trong việc chú trọng sức khoẻ tinh thần và tìm kiếm sự trợ giúp khi cần thiết. Braincare “Vì cộng đồng hạnh phúc từng giây”.
Đăng kí tư vấn
